Vennootschap onder Firma (VOF)

De Vennootschap onder Firma, afgekort als VOF, is een samenwerkingsverband van meerdere ondernemers. Het is in feite een eenmanszaak, maar dan met meerdere ondernemers. De inschrijving bij de Kamer van Koophandel kost € 50,--. Om een VOF op te richten moet je met alle ondernemers naar de kamer van koophandel. Er is geen limiet aan het aantal vennoten, je mag dus met een onbeperkt aantal mensen aan zo’n VOF beginnen.

Het is wel verstandig goed na te denken over het aantal vennoten en wie de vennoten zijn. De ervaring leert dat des te meer vennoten des te groter de kans dat het mis gaat. Je ziet vaak dat je een paar actieve vennoten hebt die het bedrijf runnen en een paar minder actieve vennoten die “meeliften” op het werk van de anderen. Hierdoor ontstaat vaak onenigheid, vooral als het goed gaat en de winst verdeeld moet worden.

Ons advies is met maximaal 3 personen een VOF te beginnen. Er zijn voorbeelden van VOF’s met meer dan 3 vennoten waarbij de samenwerking prima verloopt, maar het gaat ook vaak mis. Het is een extra risico dat je neemt.

Daarnaast moet je goed kijken naar de personen met wie je gaat samenwerken. Veel ondernemers zijn “bang” om alleen een bedrijf te beginnen en beginnen een VOF puur en alleen om het niet alleen te hoeven doen. Dit is niet het juiste criterium om een VOF te beginnen. Je moet vennoten hebben die elk een meerwaarde bieden in het bedrijf en op hetzelfde niveau kunnen denken en werken.

Een andere veel gemaakte fout is dat twee ondernemers die op elkaar lijken qua doen en denken gaan samenwerken. Dit gaat vaak fout omdat je dan een situatie met “twee kapiteins op één schip” krijgt. Je kunt beter tegenovergestelde persoonlijkheden hebben met elk verschillende interesses en kwaliteiten die elkaar aanvullen. Op deze manier kom je minder snel in elkaars vaarwater en zul je ook minder snel de situatie krijgen dat één van de ondernemers “beter” is dan de andere en daardoor de verhoudingen scheef komen te liggen.

Ook een bedrijf beginnen met familie of vrienden is niet echt aan te raden, er zijn voorbeelden waarbij het goed werkt, maar er zijn veel meer voorbeelden waarbij het mis gaat. Je kunt hier namelijk zaken en privé heel moeilijk scheiden, veel kritiekpunten onderling die zakelijk gezien uitgesproken moeten worden, zullen niet genoemd worden omdat mensen bang zijn de privé relatie daarmee te verstoren. Mocht het mis gaan met je bedrijf dan ben je ook vaak meteen een vriend of familielid kwijt en dit is vaak een reden voor mensen om moeilijke gesprekken onderling uit de weg te gaan.

Een VOF beginnen met andere ondernemers is een grote stap, je legt je voor een lange periode vast aan de samenwerking met die mensen en vaak gaat het om de invulling van een groot deel van je leven. Kijk dus heel goed met wie je wilt samenwerken en ga niet samenwerken met anderen omdat je liever niet alleen wilt werken of omdat iemand een goede vriend van je is. Kijk naar de meerwaarde die anderen kunnen leveren aan je bedrijf.

In een VOF is elke ondernemer hoofdelijk aansprakelijk. Gaat het dus mis met de VOF dan zijn alle vennoten aansprakelijk voor de volledige schulden van het bedrijf. Ook als één van de andere vennoten iets fout heeft gedaan waardoor de schulden zijn ontstaan, dan nog ben je zelf ook volledig aansprakelijk.

Maak hier dus ook duidelijke afspraken over met elkaar. Je kunt afspreken dat alle vennoten tot een bepaald bedrag zelf mogen beslissen en daarboven toestemming nodig hebben van de andere vennoten. Dit kun je ook vastleggen bij de kamer van koophandel, als er dan een vennoot een fout maakt voor een groter bedrag dan afgesproken dan is alleen hij aansprakelijk voor de gevolgen daarvan.

Door duidelijk afspraken te maken over de samenwerking en dit uit te werken in een samenwerkingscontract weet iedereen vooraf wat men van elkaar verwacht. Dit voorkomt een hoop discussie achteraf mochten verschillende mensen verschillende meningen blijken te hebben.

Elk van de vennoten geeft zijn winstdeel op als “winst uit onderneming” in box 1, vergelijkbaar met de belasting die je over een salaris betaalt. De winstdeling kun je zelf vaststellen. Dit gaat meestal op basis van het ingebrachte vermogen, maar je kunt hier ook andere afspraken over maken.

Een VOF is dus redelijk eenvoudig op te richten en de kosten zijn laag. Let op dat je een verregaande verbondenheid aangaat met je vennoten en dat je dus goed moet nadenken over met wie je wilt samenwerken.